ဇွန်လ ၂၅ ရက် ရှမ်းမန်းစစ်ဆင်ရေးကစလို့ မြန်မာ့နွေဦးတော်လှန်ရေးအရှိန်အဟုန် တဆင့်မြင့်လာပါပြီ၊ ဒီစစ်ဆင်ရေးဟာတိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်စုတခု သို့မဟုတ် နှစ်ခုလောက်ရဲ့ အမျိုးသားရေးဆိုင်ရာ လိုအင်ဆန္ဒအတွက်ဆိုတာ ထက်ပိုတဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေရှိတယ်ဆိုတာ ပြည်တွင်းက ပြည်သူများအနေနဲ့ အလွယ်တကူနားလည်နိုင်ကြပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဒီစစ်ဆင်ရေးဟာ NUG အပါအဝင် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ပေါင်းစုံကြားက coordinated stratagy ဖြစ်တယ်ဆိုတာလဲ သိမြင်နိုင်ကြတာဖြစ်တယ်။ ဒါ့အပြင် ဒီစစ်ဆင်ရေးဟာ စစ်ကောင်စီပြုတ်ကျရေး၊ တိုင်းပြည်ကို ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီထူထောင်ရေးအဆင့်အထိ တက်လှမ်းသွားရေးတို့အတွက် အကြီးမားဆုံးအကျိုးပြုမယ့် နောက်ဆုံးအဆင့်ဆိုတာအထိ သဘောပေါက်နားလည်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် မြန်မာဆိုတဲ့ စစ်တပ်က ဆယ်စုနှစ်များစွာစိုးမိုးလာလို့ မျက်နှာမွဲဖြစ်နေရတဲ့ နိုင်ငံတခုရဲ့ သေရေးရှင်ရေးကိစ္စတွေဟာ နိုင်ငံတကာ နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များ၊ ဂျာနယ်လစ်များရဲ့ ကလောင်ဖျားမှာ အမျိုးမျိုး ပုံဖျက်ခံနေရတာ၊ အချက်အလက်မှားတွေနဲ့ဖော်ပြခံရတာ၊ သုံးသပ်ချက်အမှားတွေ ကောက်ချက်အမှားတွေနဲ့ ပုံဖော်ခံရတာအလွန်များနေပြီလို့ပဲဆိုရမှာပါ။ မှားပုံမှားနည်းတွေက အနောက်ကတမျိုး အရှေ့ကတမျိုးဆိုသလို မရိုးနိုင်အောင် တွေ့နေရတာပါပဲ။
US ဟာ NLDနဲ့ PDF ကို လက်နက်တွေ ထောက်ပံ့နေတယ်။ ဒီတိုက်ပွဲတွေဟာ မြန်မာနဲ့မကိုက်ညီတဲ့ အနောက်တိုင်းပုံစံပဲ ဖြစ်လာမယ်။ ဒီလိုမကိုက်ဖူးဆိုတာကလဲ သက်သေပြပီးပါပြီတဲ့( ဘယ်တုန်းကပြလိုက်လဲတော့မသိဘူး) ၊
အခုနောက်ဆုံးတွေရတာကတော့ တရုတ်အစိုးရအာဘော်တပိုင်းဖြစ်တဲ့ global times သတင်းစာက editorial မှာ ရေးထားတာပါ၊ editorial ဖြစ်တဲ့အတွက် ဆောင်းပါးရှင် တစ်ဦးစီရဲ့ အာဘော်ဆိုတာထက် ပိုပြီး တရားဝင်သဘောဆောင်ပါတယ်။ တရုတ်အစိုးရအာဘော်တပိုင်းလို့သာဆိုရတာက အဲဒီသတင်းစာတိုက်ဟာ တရုတ်ပြည်သူ့နေ့စဥ်သတင်းစာကြီးနဲ့ တနေရာထဲမှာတည်ရှိနေတာဖြစ်ပြီး အစိုးရထောက်ပံ့ငွေနဲ့လည်ပတ်နေတာမို့ပါ။ ဒါကို သူတို့ကလဲ ဖုံးကွယ်နေတာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် သူတို့ရဲ့အာဘော်ဆိုတာဟာ ခပ်ပေါ့ပေါ့တော့ မဟုတ်ပါဘူး။ တစုံတရာအဆင့်အထိ အလေးထားသုံးသပ်ဖို့လိုတာပါ။ ဟုတ်ပါပြီ၊ သူတို့အာဘော်ရဲ့ အနှစ်ချုပ်ကလေး အရင်တင်ပြပါမယ်။
US ဟာ NLDနဲ့ PDF ကို လက်နက်တွေထောက်ပံ့နေတယ်။ ဒီတိုက်ပွဲတွေဟာ မြန်မာနဲ့မကိုက်ညီတဲ့ အနောက်တိုင်းပုံစံပဲဖြစ်လာမယ်။ ဒီလိုမကိုက်ဖူးဆိုတာကလဲ သက်သေပြပီးပါပြီတဲ့( ဘယ်တုန်းကပြလိုက်လဲတော့မသိဘူး) ၊ ပြည်တွင်းစစ်ကို us ကမထောက်ပံ့ဖို့နဲ့ လက်ဆုပ်လက်ကိုင်ပြနိုင်မယ့် အကျိုးရှိမှု( ဟိုင်ဂင်သဘောတူညီချက်မျိုးကို ပြောတာဖြစ်မယ်) တွေကို အာရုံပြုဖို့ တိုက်တွန်းတယ်တဲ့၊ မြန်မာအခြေအနေပိုဆိုးစေတဲ့ us ရဲ့ ချမှတ်ချက်အားလုံးကို တရုတ်မီဒီယာတွေက ဆန့်ကျင်တယ်ဆိုပဲ၊ တရုတ်က သူများနိုင်ငံအတွင်းရေးကို ဝင်မစွက်ဖူးတဲ့ ပြောသေးတယ်၊ ( တကယ်က ပျူခေတ်ကတည်းက ဝင်စွက်နေတာ၊ နန်ကျောက်တို့ ယွမ်မင်းဆက်တို့က တရုတ်မဟုတ်ဖူးလို့ပြောနိုင်တဲ့အတွက် ထားလိုက်မယ်ဆိုရင်တောင် ဆင်ဖြူရှင်လက်ထက် တရုတ်ဗမာစစ်ပွဲတွေက တရုတ်စွက်ဖက်မှုဆိုတာရှင်းနေတာပါပဲ။ ဒီနောက်ပိုင်း ကိစ္စများစွာ စွက်ဖက်ခဲ့တာ၊ ခုထိကော စွက်ဖက်မှုတွေက ရှိနေတာတွေ စာရှည်မှာမို့ မပြောတော့ဘူး)၊ အလွဲဆုံးတွေထဲက တချက်က NLD ခေါင်းဆောင်တဲ့ တော်လှန်ရေးဟာ မြန်မာကို ပြောင်းပြန်လန်သွားစေမှာပဲ လို့ဆိုထားတာပါ၊ နောက်လွဲချော်ပုံတွေက စစ်တပ်ဟာ အင်အား ၆ သိန်းရှိပြီး လူထုထဲမှာ အမြစ်တွယ်နေတာဖြစ်တယ်တဲ့ ၊ သူ့ခမျာ NLD ထောက်ခံသူတွေရဲ့ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုတွေ၊ PDF ရဲ့ ဗုံးခွဲမှုတွေနဲ့ နိုင်ငံခြားတိုင်းပြည်တွေရဲ့ ဆန်ရှင်ပိတ်ဆို့မှုတွေရဲ့ ဒဏ်တွေကို ဖြတ်ကျော်နေရတာတဲ့ ၊ ဒါပေမယ့် စစ်တပ်ဟာ အခြေနေကို ထိမ်းထားနိုင်တုန်းဆိုပဲ၊ စစ်တပ်ဟာ ပုံမှန်တပ်တခုဆိုတာထက် အထူးတလည် နိုင်ငံရေး လက္ခဏာဆောင်တဲ့ အင်အားတခုပါတဲ့ဗျာ၊ ကဲ တရုတ်သတင်းစာအာဘော်ကတော့ ဇော်မဲလုံးတောင် ဘာမှပြောစရာမလိုတော့လောက်အောင်ဖြစ်နေတော့တာတွေ့ကြရမှာပါ။
တရုတ်နဲ့ပါတ်သက်တဲ့ issue အားလုံးလောက်အပေါ် သူတို့အမြင်တွေ ထုတ်နေလေ့ရှိတယ်။ အများစုက ဒီလို တဘက်သပ် ကျပ်မပြည့်တဲ့ သုံးသပ်ချက်တွေဖြစ်လို့ ဒေသတွင်း သြဇာရှိတဲ့ စာစောင်ဖြစ်မလာပါဘူး။
ဒါကတော့အနှစ်ချုပ်သဘောပါ၊ အသေးစိတ်ဆိုရင် ဒါထက်စိတ်ပျက်စရာတွေ တွေ့ရအုံးမှာပါ။ ဒါပေမယ့် ဒီလောက်နဲ့တင် အတော်ပုံပေါ်နေပါပြီ။ ဒီအယ်ဒီတိုရီရယ်ဟာ ဘယ်လောက်ပေါက်ပန်းလေးဆယ် တောရမ်းမယ်ဘွဲ့ သုံးသပ်ချက်တွေ ရေးထားသလဲ၊ ဘယ်လောက်အချက်အလက်မှားတွေ ထည့်ထားသလဲ။ ဘယ်လောက်ဆန္ဒစွဲကျပြီး တဘက်သပ်ရေးထားတယ်ဆိုတာ ရှင်းပြစရာတောင်မလိုတော့ပါဘူး။ သူ့ကိုပြန်လည်ချေပနေရင် ချေပသူကိုသာ မလိုအပ်တော့တာတွေပြောနေလို့ အပြစ်တင်ကြပါလိမ့်မယ်။ ဒါကြောင့် အမြင်တချို့ကိုပဲ ပြောပါမယ်။
ပထမဆုံးပြောချင်တာက အဲဒီသတင်းစာပါ၊ သူ့ကို တရုတ်နိုင်ငံမှာ အင်္ဂလိပ်လိုစောင်ရေ သိန်းချီထုတ်ဝေပြီး နိုင်ငံတကာအတွက် အွန်လိုင်းကနေ opinion ဆောင်းပါးတွေပဲ တင်လေ့ရှိပါတယ်။ တရုတ်နဲ့ပါတ်သက်တဲ့ issue အားလုံးလောက်အပေါ် သူတို့အမြင်တွေ ထုတ်နေလေ့ရှိတယ်။ အများစုက ဒီလို တဘက်သပ် ကျပ်မပြည့်တဲ့ သုံးသပ်ချက်တွေဖြစ်လို့ ဒေသတွင်း သြဇာရှိတဲ့ စာစောင်ဖြစ်မလာပါဘူး။
ဘယ်ကိစ္စမှာတရုတ်အမြင်ဘယ်လိုရှိတယ်ဆိုတာ သိဖို့ တခါတရံလောက်ပဲဖတ်ကြတာပါ။ တရုတ်အာဘော်က အရေးကြီးတာတွေဆိုရင် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတွေပြောတာပါ။ နောက် အင်္ဂလိပ်လိုထုတ်တဲ့ ပြည်သူ့နေ့စဥ်နဲ့ China Daily တို့ကိုပိုပြီးဖတ်ကြတာဖြစ်တယ်။ ဒီ GB ကတော့ အစောပိုင်းသိပ်မဆိုးသလိုရှိပေမယ့် ကြာလေညံ့လေဖြစ်လာတာပါပဲ။ ဒါကြောင့်ပထမဆုံးပြောချင်တာက ဒီမှာပါတဲ့ အကြောင်းအရာတွေဟာ နိုင်ငံရေးအရ သိပ်အလေးထားခံရမှု မရှိဘူးဆိုတာပါဘဲ။
အရာအားလုံးကို အမေရိကန်ဆန့်ကျင်ရေးအပေါ် အခြေခံဆုံးဖြတ်ထားတာဖြစ်လို့ သုံးသပ်ချက်တွေက အစွန်းရောက်နေတာ ဖြစ်တယ်။ တရုတ်အစိုးရကိုယ်တိုင်က us အပေါ်သဘောထား၊ NUG အပေါ်သဘောထား အဲလောက်ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ပြောနေတာမဟုတ်ပါဘူး။
နောက်တချက် သတိထားမိတာကတော့ တရုတ်မှာ ဘပြောင်ရောက်နေချိန် လမ်းဘေးခန့်မှန်းချက်တွေနဲ့ သူ့အစိုးရထံက မျက်နှာရအောင် လုပ်သလားလို့လဲထင်ရတာဖြစ်တယ်။ အရာအားလုံးကို အမေရိကန်ဆန့်ကျင်ရေးအပေါ် အခြေခံဆုံးဖြတ်ထားတာဖြစ်လို့ သုံးသပ်ချက်တွေက အစွန်းရောက်နေတာဖြစ်တယ်။ တရုတ်အစိုးရကိုယ်တိုင်က us အပေါ်သဘောထား၊ NUG အပေါ်သဘောထား အဲလောက်ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ပြောနေတာမဟုတ်ပါဘူး။ အာဏာရှင်နိုင်ငံတွေမှာ ဖြစ်လေ့ရှိတဲ့အတိုင်း အရင် နဝတလက်ထက်က ဖေကံကောင်း တို့ ပေါက်စတို့ ရေးတဲ့ပုံမျိုးဖြစ်နေလို့ သမ္မတရှီ ကြိုက်မလားလို့ရေးပုံမျိုးပါပဲ။ ၂၀၁၅ လောက်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် တရုတ်ကို သွားတဲ့ အခေါက်မှာ အတော်ဆိုးဆိုး ဆောင်းပါးတစ်စောင် ဖော်ပြဖူးတယ်။ မြန်မာရဲ့ကိစ္စအားလုံး တရုတ်မပါရင် ဘာမှမလုပ်နိုင်ဘူးဆိုတဲ့သဘောမျိုးအထိ ရေးထားတာဖြစ်တယ်။
သိရက်နဲ့ တမင်ပုံဖျက်ချင်လို့ ရေးတယ်ဆိုရင်တော့ သူ့ကို သတင်းစာလို့သတ်မှတ်လို့မရတော့ပါဘူး။ နိုင်ငံပိုင်ငွေတွေကို အလေနထ္ထော အရေးအသားတွေနဲ့ ဖြုန်းတီးနေတဲ့ သူတွေလို့ပဲဆိုစရာရှိပါတယ်။ စစ်တပ်ကို အလွန်အကျွံ အမွှန်းတင်ထားမှုကလဲ မြန်မာပြည်သူတရပ်လုံးကို စော်ကားနေတာနဲ့အတူတူပါပဲ။
အလွန်မှားနေတဲ့အချက်က ဒီတော်လှန်ရေးကို NLD ခေါင်းဆောင်နေတာလို့ ရေးတဲ့အချက်ပဲ၊ ၂၀၂၁ နောက်ပိုင်းအခြေအနေတွေကို GB က မသိလိုက်ဖူးထင်တယ်။ မသိဘူးဆိုရင်တော့ ဒီလို မသိပဲရေးနေတာတွေက တရုတ်နိုင်ငံကိုပဲ သိက္ခာကျစေမှာပါပဲ။ သိရက်နဲ့ တမင်ပုံဖျက်ချင်လို့ ရေးတယ်ဆိုရင်တော့ သူ့ကို သတင်းစာလို့သတ်မှတ်လို့မရတော့ပါဘူး။ နိုင်ငံပိုင်ငွေတွေကို အလေနထ္ထော အရေးအသားတွေနဲ့ ဖြုန်းတီးနေတဲ့ သူတွေလို့ပဲဆိုစရာရှိပါတယ်။ စစ်တပ်ကို အလွန်အကျွံ အမွှန်းတင်ထားမှုကလဲ မြန်မာပြည်သူတရပ်လုံးကို စော်ကားနေတာနဲ့အတူတူပါပဲ။ စစ်တပ်ရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေ တရားလက်လွတ်သတ်ဖြတ်မှုတွေ လူနေအိမ်သိန်းဂဏန်းမီးရှို့မှုတွေကို ထည့်မရေးအောင် မအလကများ ငွေပေးလာဘ်ထိုးထားသလားလို့တောင် အောင့်မေ့ရတယ်။ တရုတ်ဟာ တိုင်းရင်းသားအရေး၊ တိုင်းရင်းသားများရဲ့လိုလားချက်၊ ဖက်ဒရယ်အရေး စတာတွေကို လုံးဝနားလည်ပုံမရပါဘူး၊ ထည့်သွင်းစဥ်းစားမှုလဲ မရှိပါဘူး။ ဟိုင်ဂင်သဘောတူညီချက်ကိုပဲကြည့်ပေါ့၊ ဒီမိုကရေစီအရေးဆိုရင်တော့ ပိုဆိုးပြီပေါ့။ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံအားလုံးရဲ့ ကိစ္စတွေကို us ဆန့်ကျင်ရေးအထိုင်တခုထဲကနေ ချဥ်းကပ်နေသ၍ အဖြေမှန်ကတွေ့မှာမဟုတ်ဖူး။ ဒီလိုအမြင်တွေသာ တရုတ်အစိုးရတွေက ထင်ဟတ်လာခဲ့ရင် သက်ဆိုင်ရာတိုင်းပြည်ကို အသေအချာအခက်တွေ့စေမှာပါပဲ။ ဒီကိစ္စမှာလဲ မြန်မာလို့ ပြည်သူတရပ်လုံးက အုံကြွတော်လှန်နေတဲ့ တော်လှန်ရေးမျိုးကို ကမ်းကုန်အောင်ပုံဖျက်တာမျိုးတွေက ဘယ်သူမှလက်ခံနိုင်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ သူတို့ကိုတိုက်ရိုက်သွားပြောမယ်ဆိုရင်လဲ ဒါက အမြင်တခုအနေနဲ့ပဲရေးတာပါ။ အစိုးရနဲ့မဆိုင်ပါဘူးလို့ပဲ တုန့်ပြန်ပါလိမ့်မယ်။
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ပါစေ နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ တလျောက်လုံးပြောလာကြတဲ့အတိုင်း ငါတို့မှာ ငါတို့ပဲရှိတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီငါတို့ဆိုတဲ့အားကြီးက တရှိန်ထိုးကြီးထွားလာနေတာလဲ ငါတို့ကြောင့်ပါပဲ။
ကိုယ်ဘက်ကိုပြောရရင်တော့ တရုတ်နဲ့ပါတ်သက်လို့ မီဒီယာတွေကိုရော အစိုးရကိုပါ အဖြစ်မှန်တွေ အဆက်မပြတ်ပို့ပေးနေဖို့ ဆက်သွယ်နေဖို့လိုတာပါပဲ။ မြန်မာ့အရေးဟာ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေရဲ့ အားပေးထောက်ခံမှုတခုထဲနဲ့ ခရီးရောက်သင့်သလောက်ရောက်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ အိမ်နီးချင်းအားလုံးမှာ ကိုယ်ကျိုးစီးပွားအခြေခံမှုတွေပဲ အားသန်နေကြတာဖြစ်လို့ သူတို့နဲ့သမမျှတစွာ ဆက်ဆံရေး၊ အနိမ့်ဆုံးအားဖြင့် ကြားနေတယ်ဆိုရင်တောင် မဆိုးတဲ့အဆင့်အဖြစ် သတ်မှတ်စည်းရုံးဖို့လိုတာပါပဲ။
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ပါစေ နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ တလျောက်လုံးပြောလာကြတဲ့အတိုင်း ငါတို့မှာ ငါတို့ပဲရှိတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီငါတို့ဆိုတဲ့အားကြီးက တရှိန်ထိုးကြီးထွားလာနေတာလဲ ငါတို့ကြောင့်ပါပဲ။ တိုင်းရင်းသားပေါင်းစုံ ပါဝင်ဆင်နွှဲနေတဲ့ ငါတို့ဆိုတဲ့အင်အားနဲ့ပဲ စစ်ကောင်စီကို မကြာခင် အမြစ်ဖြတ်နိုင်တော့မှာပါ။ သုံးနှစ်ကျော် ငါတို့ရဲ့ကြိုးပမ်းချက်တွေကို အိမ်နီးချင်းများ အသိအမှတ်ပြုရတော့မှာပါ။ နှစ်မကူးခင် ထူးခြားတဲ့အဆင့်တခုကိုရောက်တော့မှာ မြေကြီးလက်ခတ်မလွဲ ဖြစ်ကြောင်း ယုံကြည်ထားကြဖို့ တင်ပြလိုက်ရတာပဲဖြစ်ပါတယ်။
~~~~
Ngwe Maung Than is an independent media and advocacy group committed to human rights and federal democracy in Myanmar. It publishes news reports, features, commentaries, interviews and analyses on the Nway Oo Revolution, as well as music and literature that reflect and promote human rights, federal democracy, peace, and justice in Myanmar through its digital platforms.
ထုတ်ဝေတဲ့ စာစောင်များကို ပုံမှန် ရယူ ဖတ်ရှုနိုင်ပါသည်။