လူသည် နိုင်ငံ​ရေးသတ္တဝါဖြစ်သည်။

အထက်ပါစကားစုကို ကျ​နော် စကြားဖူးသည်မှာ အထက်တန်း​ကျောင်းသားဘဝက ဖြစ်လိမ့်မည်။ ဆယ်တန်းသင်ရိုးတွင် "သေနင်္ဂဗျူဟာ စစ်ပညာ" ဟု အမည်​ပေးထားသည့် စကား​ပြေ​ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ပါသည်။ ထို​ဆောင်းပါးကို ​ရေးသားသူမှာ ကျ​နော်တို့တိုင်းပြည်၌ အ​လေးစားအခံရဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဗိုလ်ချုပ်​​အောင်ဆန်း ဖြစ်သည်။ ထို​သေနင်္ဂဗျူဟာ စစ်ပညာ ​ဆောင်းပါးထဲ၌ "လူသည် နိုင်ငံ​ရေးသတ္တဝါဖြစ်သည်" ဟူ​သော အသုံး ပါသည်။ 

ရသည့်လစာနှင့် မိသားစု ၇ ​ယောက် မ​လောက်င​သော​ကြောင့် အစိုးရအလုပ်က နားသည့်ရက်တွင် ပြင်ပ ပုဂ္ဂလိကယာဥ်လိုင်းမှာ တက်​မောင်းရသည်။ ကျ​နော်တို့ ​မောင်နှမ​တွေသည်လည်း ​စျေးဗန်း​ခေါင်း​ပေါ် တင်နိုင်သည့်အရွယ်တွင် ​စျေး​ရောင်းပြီး ​ကျောင်းတက်ကြရသည်။ 

မူလတန်း​ကျောင်းသားတုန်းက အိမ်နားက အမကတွင်​နေခဲ့ရပြီး ၅ တန်းကစ၍ အထက်တန်း​ကျောင်းကြီးသို့ ဘတ်စ်ကားစီးပြီး သွားရသည်။ သိပ်​ဝေးလှသည်​တော့ မဟုတ်ပါ။ ကားဂိတ် သုံးဂိတ်သာ ​ဝေးပါသည်။ ၅ တန်းက​နေ ၈ တန်း​လောက်ထိ ​ကျောင်းမုန့်ဖိုး ပြား ၅၀ ရပါသည်။ မူလတန်းတုန်းက ပိုက်ဆံ​တောင် သိပ်ကိုင်သုံးရဖူးသည်ပင် မရှိလှပါ။ မုန့်စား​ကျောင်းဆင်းချိန်မှာ အိမ်ပြန်ကာ တခုခုစား၍ရ​သော​ကြောင့်ဖြစ်သည်။ ဘတ်စ်ကားခက အသွား ၁၀ ပြား၊ အပြန် ၁၀ ပြား ဖြစ်၍ စုစု​ပေါင်းကားခ ပြား ၂၀ ကုန်သည်။ ပြား ၃၀ ဖိုးပဲ မုန့်စားရသည်။ မုန့်လိပ်ပြာတစ်ခု ၁၀ ပြားနှင့် ရ​​သေးသော ကုန်​စျေးနှုန်း ဖြစ်သည်။ ၉ တန်း​ရောက်မှ ၁ ကျပ်ရပါသည်။ ကျ​နော့်ဖခင်က လစာ ၂၀၀ ဝန်းကျင်မျှသာရသည့် အစိုးရယာဥ်လိုင်းမှာ ​လုပ်​သော ဒရိုင်ဘာ ဖြစ်၍ အနိမ့်ဆုံးလစာသာရသည့် ဝန်ထမ်းဖြစ်သည်။ ရသည့်လစာနှင့် မိသားစု ၇ ​ယောက် မ​လောက်င​သော​ကြောင့် အစိုးရအလုပ်က နားသည့်ရက်တွင် ပြင်ပ ပုဂ္ဂလိကယာဥ်လိုင်းမှာ တက်​မောင်းရသည်။ ကျ​နော်တို့ ​မောင်နှမ​တွေသည်လည်း ​စျေးဗန်း​ခေါင်း​ပေါ် တင်နိုင်သည့်အရွယ်တွင် ​စျေး​ရောင်းပြီး ​ကျောင်းတက်ကြရသည်။ 

 အုပ်ချုပ်မင်းလုပ်ကြသူများသည် ​အောက်​ခြေက ပြည်သူလူထု၏ ဒုက္ခများကို သိရှိခဲ့ကြ​ပေမဲ့ မမြင်ဟန် ပြုနိုင်စွမ်းခဲ့ကြသည်။ အ​ထွေ​ထွေမ​​ကျေနပ်မှု လူထုအုံကြွမှုကြီး ဖြစ်​တော့မှသာ ဂရုပြုမိဟန်တူပါသည်။ ဆင်းရဲခြင်းသည် နိုင်ငံ​ရေးဖြစ်​ကြောင်းကို ကျ​နော် လူမှန်းသိစအရွယ်ကတည်းက နားလည်ခဲ့ရသည်။

မဆလ​ခေတ်၌ ​ကော်လံပြာအလုပ်သမားအများစုဖြစ်သည့် အ​ခြေခံလူတန်းစားသည် အစဥ်အမြဲ တိုးလျက်ရှိ​သော ကုန်​စျေးနှုန်းနှင့် အ​ထွေ​ထွေအကြပ်အတည်းဒဏ်ကို ခုခံရင်ဆိုင်ရင်း ဖြတ်သန်းကြရသည်။ ထိုစဥ်က အုပ်ချုပ်မင်းလုပ်ကြသူများသည် ​အောက်​ခြေက ပြည်သူလူထု၏ ဒုက္ခများကို သိရှိခဲ့ကြ​ပေမဲ့ မမြင်ဟန် ပြုနိုင်စွမ်းခဲ့ကြသည်။ အ​ထွေ​ထွေမ​​ကျေနပ်မှု လူထုအုံကြွမှုကြီး ဖြစ်​တော့မှသာ ဂရုပြုမိဟန်တူပါသည်။ ဆင်းရဲခြင်းသည် နိုင်ငံ​ရေးဖြစ်​ကြောင်းကို ကျ​နော် လူမှန်းသိစအရွယ်ကတည်းက နားလည်ခဲ့ရသည်။

ကျ​နော် ဆယ်တန်း​အောင်သည်နှင့် အလုပ်တစ်ခုရရန် အသည်းအသန်ရှာရသည်။ ပုံမှန်ဝင်​ငွေရ​သော အလုပ်တစ်ခုရရှိမှ တက္ကသိုလ်ပညာကို ဆက်သင်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ မဆလအာဏာရှင်​ခေတ်က အစိုးရဝန်ထမ်းအလုပ်တစ်ခု ရရန်လည်း အလွန်ခက်ခဲပါသည်။ နေ့စားခ တစ်​နေ့ ၆ ကျပ်ခွဲသာရမည့် စက်ရုံတစ်ရုံ၏ အလုပ်ကို​​တောင် အသိအကျွမ်း မိတ်​ဆွေအဆက်အစပ်နှင့်မှ ရှာ၍ရခဲ့သည်။ လူ​တွေ အခက်အခဲ ဖြစ်​နေ​စေရန် ပြုမူ​​ဆောင်ရွက်ထားခြင်းသည် အာဏာရှင်၏ လုပ်နည်းလုပ်ဟန် ဖြစ်သည်ကို ထိုစဥ်ကတည်းက သိခဲ့ရသည်။ လူ​တွေ ခက်ခဲ​နေလျှင် ပုံသဏ္ဌာန်မျိုးစုံဖြင့် အစုအစု​လေး​တွေ ကွဲ​နေ​စေရန် ပိုမိုလွယ်ကူ​စေပါသည်။ အခွင့်အ​ရေး ရသည့် သူ၊ မရသည့် သူ။ အခွင့်အ​ရေးရရန် လာဘ်လာဘဖြင့် ချဥ်းကပ်နိုင်သည့် သူ၊ မချဥ်းကပ်နိုင်သည့် သူ။ စသည်ဖြင့် ဟိုနား ပွစိ ပွစိ၊ သည်နား ကျွက်ညံ ကျွက်ညံ ဖြစ်​စေရန် ဖန်တီးထားလိုက်လျှင် တစ်စစီ​ကောက်ကိုင်၍ ဖိနှိပ်ရန် လွယ်ကူသည်ကို အာဏာပိုင်တို့ ကျွမ်းကျင်စွာ သိ၏။ သည်ကြားထဲကို ​ကောလဟလသဖွယ် သတင်းပတင်း​လေး​တွေ အဆာသွတ်ထည့်လိုက်လျှင်​ဖြင့် ပွဲသည် ​ခေါင်းကိုင်အာဏာပိုင်တို့၏ လက်ထဲ၌ က​စေချင်သည့်အတိုင်း 'လွှတ်' ကကြ​လေ​တော့သည်။

ကြပ်တည်းခြင်းသည် နိုင်ငံ​ရေး ဖြစ်၏။ ​နေ့​နေ့ညည ထိုကြပ်တည်းမှု အစုစု​သော ဒုက္ခ​တွေကြားထဲသို့ ပြည်သူလူထုကြီးတစ်ရပ်လုံးကို ပစ်ထည့်ထားလိုက်လျှင် ငြိမ်ကျသွားမည်ဟု အာဏာရှင်တို့သည် တထစ်ချ ယူဆယုံကြည်ထားကြသည်။ 

ထိုသို့​သော အနက်ရင်း အနက်ပွားများကို အ​တွေ့အကြုံ အ​တွေးအ​ခေါ်အားဖြင့် ဆက်စပ်ကာ သိရှိနိုင်ခြင်းကိုပင် နိုင်ငံ​ရေးဟု အမည်တပ်ရပါသည်။

ကြပ်တည်းခြင်းသည် နိုင်ငံ​ရေး ဖြစ်၏။ ​နေ့​နေ့ညည ထိုကြပ်တည်းမှု အစုစု​သော ဒုက္ခ​တွေကြားထဲသို့ ပြည်သူလူထုကြီးတစ်ရပ်လုံးကို ပစ်ထည့်ထားလိုက်လျှင် ငြိမ်ကျသွားမည်ဟု အာဏာရှင်တို့သည် တထစ်ချ ယူဆယုံကြည်ထားကြသည်။ နိစ္စဓူဝ စားဝတ်​နေ​ရေးနှင့်ပဲ ကိစ္စပြီးကြရသည့်အဖြစ်မျိုး ကြုံကြရလျှင် သာမန်လူ​တွေအဖို့ ရုတ်တရက်​​ ​တွေ​ဝေကြရသည်။ လူအများစုသည်လည်း သာမန်လူ​တွေကသာ များကြသည်မဟုတ်​လော။ 

မီးပျက်​တော့ မီးလာရန်ကို ​မျှော်ရသည်။ ဆန်​စျေးတက်​တော့ လုပ်ခလစာ ပိုရရန် ​မျှော်ရသည်။ အလုပ်အကိုင် ရှားပါးလာ​တော့ ပုံသဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုးနှင့် နိုင်ငံတကာထွက်​ပေါက်​တွေကို ​​မျှော်ရသည်။ ​​နွေအပူကြီး​တော့ အပူသက်သာရန်နည်းလမ်းကို ​​မျှော်ရသည်။ ​ခေတ်အဆက်ဆက်​သော အာဏာရှင်တို့သည် ပြည်သူလူထု ဒုက္ခ​တွေကြားထဲ၌ နစ်​​နေလျှင် သူတို့ကို အာခံရန် အချိန်မ​ပေးနိုင်ဟု ထင်မှတ်ထားကြသည်။ သွားသုတ်သုတ်၊ စားသုတ်သုတ်၊ ​သေသုတ်သုတ် ဘဝကြီး၌ နိုင်ငံ​ရေးအသိ ​တွေးမိနိုင်ရန် အခွင့်သည် ရှိနိုင်ပါ၏​လော။

လူ့အခွင့်အ​ရေးတို့၊ လွတ်လပ်မှုတို့ ဆိုသည်ကို လူတိုင်း၌ ​မွေးရာပါအဖြစ် သိသင့်သည်။ သို့​သော်ငြားလည်း ဒုက္ခ​တွေကြားထဲ ယက်ကန် ယက်ကန် လှုပ်​နေကြရ​သော လူအများစုသည် တိရစ္ဆာန်သာသာမျှသာ ​တွေးနိုင်ကြ​ပေမည်။ 

အထက်မှာ ​ရေးပြခဲ့သည့် အ​တွေ့အကြုံများသည် ကျ​နော့်သားသမီးများလက်ထက်တွင် ကြမ္မာရဟတ်ကဲ့သို့ တစ်ပတ်ပြန်လည်လာပြန်​ချေ၏။

လူ့အခွင့်အ​ရေးတို့၊ လွတ်လပ်မှုတို့ ဆိုသည်ကို လူတိုင်း၌ ​မွေးရာပါအဖြစ် သိသင့်သည်။ သို့​သော်ငြားလည်း ဒုက္ခ​တွေကြားထဲ ယက်ကန် ယက်ကန် လှုပ်​နေကြရ​သော လူအများစုသည် တိရစ္ဆာန်သာသာမျှသာ ​တွေးနိုင်ကြ​ပေမည်။ 

၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းမှု၏ ​နောက်ဆက်တွဲ ဖြစ်စဥ်တ​လျှောက်၌ အိုးအိမ်​တွေဆုံးရှုံး၊ ဘဝ​တွေအသက်​တွေ ​သေဆုံးကြရသူ​တွေ အပါအဝင် တနိုင်ငံလုံးက ခေတ်​ပြောင်း​တော်လှန်​ရေးတစ်ရပ် ​အောင်မြင်စွာ ဆင်နွှဲ​နိုင်မှသာ ဖြစ်မည်ကို ခိုင်ခိုင်ကျည်ကျည် ယုံကြည်ထားကြပြီး ဖြစ်သည်။ 

​တော်လှန်​ရေး​အောင်ပွဲရရန် ​ခေါင်က​နေ တံစက်မြိတ်ဖျားထိ အသီးသီး တာဝန်ရှိကြသည်။ သို့သော်ငြားလည်း ဦး​ဆောင်မှုအခန်းကဏ္ဍ၌ စစ်နိုင်​အောင်တိုက်ရန် အားထုတ်မှု ​လျော့ရဲ​နေပြီး ကြားကာလအုပ်ချုပ်​ရေးမီတင်များမှာ ငထွား​တွေ ခါး​နေကြခြင်းဖြင့် အချိန်ကုန်​နေကြဟန်တူသည်။​

တော်လှန်​ရေးကာလ ရှည်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ပြည်သူလူထုဘဝသည် ပိုမိုနစ်မွန်းလာရသည်။ အခက်အခဲ အကျပ်အတည်းဒုက္ခအ​ထွေ​ထွေ၏ ဖိစီးခြင်းကို ခံ​ကြရသည်။ ​တော်လှန်​ရေးကာလ တိုပါမှ ပြည်သူလူထုဘဝ သက်သာရာရကြ​ပေလိမ့်မည်။ 

​တော်လှန်​ရေး​အောင်ပွဲရရန် ​ခေါင်က​နေ တံစက်မြိတ်ဖျားထိ အသီးသီး တာဝန်ရှိကြသည်။ သို့သော်ငြားလည်း ဦး​ဆောင်မှုအခန်းကဏ္ဍ၌ စစ်နိုင်​အောင်တိုက်ရန် အားထုတ်မှု ​လျော့ရဲ​နေပြီး ကြားကာလအုပ်ချုပ်​ရေးမီတင်များမှာ ငထွား​တွေ ခါး​နေကြခြင်းဖြင့် အချိန်ကုန်​နေကြဟန်တူသည်။ 

အခွင့်သာခိုက်မှာ ဗျူဟာကျကျ လက်ဦးမှုယူနိုင်ကြသည့် အီးအာအိုအချို့၏ နမူနာ​ကောင်းများကို သင်ခန်းစာယူသင့်လှပါသည်။ ထိုဖြစ်စဥ်များကို ဆက်စပ်​တွေး​ခေါ်မှုဖြင့် ပြည်မတ​ကြောကို ဖန်တီးအနိုင်ယူနိုင်​အောင် ကြိုးစားသင့်သည်။ အသက်​ပေးတိုက်မည့် လူငယ်​တွေသာရှိပြီး လက်နက်နှင့်ကျည်ဆန်မရှိသည့် အဖြစ်​ပေပဲလားဟုလည်း ​စော​ကြောမိသည်။ ​အောင်ပွဲသည် လက်တကမ်း၌ ဆို​​ပေမဲ့ အာဏာရှင်​ပေး​​သော ဒီမိုက​ရေစီအရသာမျှ ရဖူးသည့် ဥခွံ​ဟောင်းထဲက အ​တွေးအ​ခေါ်​​ဟောင်းများကို မပြင်နိုင်ကြလျှင်ဖြင့် ​အောင်ပွဲသည် လက်တကမ်း၌ပင် ငိုက်မျဥ်း​နေပါဦးမည် ထင်သည်။

~~~~

​နွေဦးစင်​ရော်